15 Ocak 2011 Cumartesi

Moriskoların Hazin Hikayesi

İbrahim Kalın, İslâm ve Batı kitabında Endülüslü Müslümanların maruz kaldıkları baskıyı ve gittikçe nasıl zayıfladıklarını şöyle anlatılıyor:
"Morisko", "Moor" kelimesinden bozma olup "Moritanya'dan gelenler" anlamıyla Kuzey Afrika'dan Güney İspanya'ya göç eden Müslüman Araplar ve Berberler için kullanılmaktaydı. Müslümanların ve Yahudilerin Güney Avrupa'dan zorla çıkartıldığı 1492 yılından sonra İspanya'da kalan Müslümanlara genel olarak Morisko adı verilmekteydi.

Güney İspanya'da yoğunlaşan Müslümanların var olma mücadelesi, 1609 yılına kadar devam etti. Endülüslü Müslümanlar, 1492 yılında üç tercihle karşı karşıyaydılar: Hicret, cebren Hıristiyanlığa geçme ve ölüm.

...

Fakat İspanyol yöneticiler, yarım milyonu aşan Müslüman nüfusun Güney Avrupa'yı bir anda boşaltmasının ekonomik ve dinî maliyetini sınırlamak için, göçü alabildiğine zorlaştırdılar. Göç eden Müslüman ailelerin önemli bir kısmı, göç yollarında haydutların saldırısına uğradı ve telef oldu. 1492'den sonra yüzyıllardır yaşadıkları topraklarda kalmaya karar veren Müslümanların iki alternatifi vardı: Direnmek yahut din değiştirmek. Bu Müslümanlar, tarihe "Morisko" adıyla geçtiler ve İslâm tarihinin en uzun ve zorlu varoluş mücadelesinden birini verdiler.

Oran Fetvası Güney İspanya'ya ulaşınca, Moriskolar takiyye yapmaya başladı.

...Takiyye stratejisinin Hıristiyan din adamlarını ikna etmediği anlaşılıyor.

...Zira 1609 yılına gelindiğinde, İspanyol kardinali bütün Moriskoların "şüpheli bir grup" olarak öldürülmesi yahut İspanya'dan sürülmesi için son fetvasını verir.

Moriskoların 1609 fermanından sonra bir topluluk olarak gittikçe zayıfladıklarını ve dinî - kültürel mânâda asimile olduklarını görüyoruz. Zira evlerin alt katlarında, çatı aralarında, Arapça harflerle yazılmış, birkaç ilmihal ve tarih kitabından ibaret de olsa, varlığını sürdüren İslâm, birkaç nesil sonra bütünüyle ortadan kalkacaktır.
Baskı görmeden zayıflayan günümüz gençliği halini sorgulasın diye...